تشکیلاتین آدی و سیمگه سی
1. تشکیلاتین آدی «آزربایجان دموکرات پارتیسی» دیر. تشکیلاتین انگیلیزجه و فارسجا آدلاری ایسه سیرایلا « Azerbaijan Democratic Party » و «حزب دموکرات آذربایجان» دیر.
2. آزربایجان دموکرات پارتیسی، اؤزونه اؤزل و عاید اولان لوقوسوایله تانینماقدادیر. تشکیلاتین آماج و ایلکه لری
1. آزربایجان دموکرات پارتیسی، آزربایجانین سیاسی تشکیلاتی دیر؛ تورک خالقینین بوتون کسیملرین، بوتون وطن سئورلری، اؤزگورلوکچو، دموکرات، برابرلیک و عدالته اینانان انسانلاری آماجلارینی گرچکلشدیرمک اوچون اؤز سیرالاریندا اورقانیزه ائدیر.
2. آزربایجان دموکرات پارتیسی، اؤز پیلاتفورموندا آیریجا گنیش آچیقلادیغی کیمی، دموکراتیک و لائیک ایلکه – لره دایاناراق ایراندا آزربایجانین و تورک خالقینا عاید میللی حاقلار و منفعتلری اوغروندا، ایراندا سیاسی استبدادا قارشی، توپلومون آلت و ایشچی کسیملرینه یؤنلیک درین عدالتسیزلیگین سونلاندیریلماسی اوچون
مبارزه ائدیر. بیرلیک عینی زاماندا، گونوموزه قدر گلن قادینلارا یؤنلیک چوخ یؤنلو جنسیتی آیریمجیلیق و آپارتایدا قارشی جدی بیر مجادله ایچینده دیر. آزربایجان دموکرات پارتیسی، اقتصادی، سیاسی، اجتماعی،
کولتورل و جنسیتی عدالت سیزلییه قارشی اؤلکه ده و اؤلکه ائشیینده اعتراض گؤستریلری اورقانیزه ائتمکده و چوخ یؤنلو سیاسی و مدنی فعالیتلر گؤستریر.
3. آزربایجان دموکرات پارتیسی، دموکراسی، انسان حاقلاری، عدالت، برابرلیک، اؤزگور دوشونجه، تمل حاق و اؤزگورلوکلر، لائیکلیک کیمی ایلکه لری منیمسه مکده دیر.
4. آزربایجان دموکرات پارتیسی، سکولار بیر تشکیلاتدیر و عینی زاماندا دئولت چرچوه سینده لائیکلییین تام اولاراق اویغولانماسیندان یانا و لائیکلیک ایلکه سینی دین و وجدان اؤزگورلوگونون گارانتیسی اولاراق گؤرمکده دیر.
تشکیلات قوروملاری
آزربایجان دموکرات پارتیسی نین، اساس تمل قوروم و اورقانلاری، یان و یاردیمجی قوروملار و کمیسیونلاردان اولوشماقدادیر.
تمل اورقانلار: 5. قورولتای:
2
قورولتای «آزربایجان دموکرات پارتیسی»-نین اAن یوکسک سیاسی اورقانیدیر. قورولتایدا ایشتراک ائدنلر تشکیلاتین فرقلی بؤلوم لری طرفیندن سئچیلن نماینده لردن تشکیل اولونور؛ قورولتایا سئچیلن نماینده لرینین اوچده ایکیسینین قاتیلیمی ایله رسمی اولاراق توپلانیر. قورولتایلار ایکی ایلده ن بیر کئچیریلمکده دیر. قورولتایلارین توپلانما و گئچیریلمه یؤنتملری فیزیکی و یا مجازی اولاراق گونون شرطلرینه گؤره اجرا
هئیتی طرفیندن بلیرلنجکدیر. تشکیلات ایله ایلگیلی هر قونودا سون و کسین قرار قورولتایا عاییددیر. قورولتایین گؤرو و سوروملولوقلاری بونلاردیر: تشکیلاتین اجراء هئیتی گیزلی سسله سئچیلیرلر. مالی قورومون گلیر- گئدر راپورونو قبول و یا رد ائدر. اجراء هئیتی و مالی قورومون بیرلیکده حاضیرلادیغی بودجه و قایناق راپورلارینی اینجه لر. آزربایجانین و تورک خالقینین منفعتلرینی گؤزاؤنونده آلاراق گنل تشکیلات پروقراملارییلا ایلگیلی اؤنریلر وئریر و کسین قرارلار آلیر. هر بیر قرار سس آلماقلا گرچکلهشیر. تشکیلاتین دوزویو (اساسنامه سی) و پروقیرامی، گنل استراتژیسی، آدی و سیمگه سینی دگیشدیرمک قورولتای سوروملولوغوندادیر. حقوقی اولاراق تشکیلاتین لغوی و انحلالینا قرار وئرمک قورولتای سوروملولوغوندادیر. باشقا بیر تشکیلات ایله بیرلشمک، قورولتایدان چیخان قرارایله گرچکلشه بیلر. تشکیلاتین بؤلوملریندن قورولتایا سئچلیمه ین پروسس ده تشکیلات عضولری قورولتایی گرچکلشدیریرلر.
6. اجراء هئیتی: بئش نفرلیک بیر هئیت اولاراق قورولتای طرفیندن ساده جه بیر دؤنم اوچون -یعنی ایکی قورولتای آراسی- سئچیلیر. و قورولتایین بوتون قرارلارینی و پلاتفورمدا بلیرلنن آماجلارا یؤنهلیک پروقیراملاری ایقولاماق عاوچون سوروملودور. اجراء هئیتی آیری آیری ساحه لرده و بؤلگه لرده، آزربایجان دموکرات پارتیسی پیلاتفورمونا اویغون اولاراق آماجلارینی گرچکلشدیرمک اوچون سوروملولار سئچر، سوروملولوق باغیشلار. اجراء هئیتی بو سوروملولاردان اویغون و یا احتیاج گؤرمدیگی حاللاردا سوروملولوقلارینی گئری
آلیر. اجرا هئیتی اؤز آراسیندان و یا باشقا اویه لردن یان قوروملار اوچون بیر سیرا سوروملولار سئچمه لیدیر. اجراء هئیتی عینی زاماندا هئیت اوچون اؤز آراسیندان ایکی سؤزچو سئچمه لیدیر.
7. سؤزچولر: ایکی سؤزچو «آزربایجان دموکرات پارتیسی»نین، تشکیلاتدان ائشیک، توپلومدا، باشقا سیاسی و غیرسیاسی تشکیلاتلار، دئولتلر و اولوسلارآراسی قوروم و قورولوشلارلا ایلگیده تمثیل ائدیب، سیاسی دوروشونو آچیقلاماقلا سوروملودور. سؤزچولر دوغرودان قورولتای طرفیندن ایکی ایللیک سوره ایله سئچیلیر. سؤزچولر بیر قادین و بیر کیشی اولاراق ائشیت بیر شکیلده بلیرلنیر. قادین و یا ارکک آدایی اولماماسی دوروموندا اجرا هئیتیندن بیر قادین وارکک موقتی اولاراق بو سوروملولوغو داشیماقدا سوروملو اولاجاقدیر.
کمیسیونلار، قوللار و یان قوروملار
8. آزربایجان دموکرات پارتیسی، پیلاتفورمو و آماجلارینین داها ساغلیقلی بیر شکیلده سونوجلانماسی دوغرولتوسوندا اوزمانلاردان اولوشان قوروملار قورور و بللی مسئله لری آراشدیرماق و راپورلاندیرماق اوچون کمیسیونلار تشکیل ائدر. قورولتای و اجراء هئیتی بو قونودا زامان و سوروملولوق باغیشلاما و گئری
آلما باخیمیندان تام اؤزگوردور. بو قوللاردان و یا قوروملاردان ان اؤنملی لری بونلاردیر:
3
9. خانیم (قادین) قوللاری: آزربایجان دموکرات پارتیسی، توپلوموموزدا هر تورلو جنسیت آیریم-جیلیغینی و خانیما(قادینا) هرتورلوشدت وائشیتسیزلیگی اؤنلهمک اوچون، خانیم(قادین)لارین توپلومون هر ساحه سینده گلیشیم- لری و گرکلی ائتکین رول آلمالاری اوچون قورولتای و یا اجرا هئیتی واسطه سی ایله خانیم(قادین) قوللارینین اؤزللیکله تشکیلاتیمیزین خانیم(قادین) اویه لرینین سوروملولوق ویئتگی آلاراق قورولماسینی
ساغلار، دستکلر و گلیشدیریر.
10. گنجلیک قوللاری: آزربایجان دموکرات پارتیسی، توپلوموموزون گنج نفوسونون و اوندا اولان درین پتانسیلینه یؤنلیک اولاراق، عینی زاماندا گنجلریمیزین بیرلیک تشکیلاتینا گئنیش قاتیلیملارینی ساغلاییب سوروملولوق باغیشلاماق اوچون گرکلی آلت یاپینی حاضیرلایاراق گنجلیک قوللارینی اؤنملی بیر اورقان اولاراق قورار،
دستکلر و گلیشدیریر.
11. مئدیا کمیسیونو: مئدیا «آزربایجان دموکرات پارتیسی»نین سیاسی و تمل ایلکه سل دوروشونون توپلومدا عکس ائتدیرن تکجه آراج اولاراق بیلینمکده دیر؛ بو اوزدن تشکیلاتین اؤنملی کمیسیونلاریندادیر. اجراء هئیتی طرفیندن مئدیا و ژورنالیسم قونوسوندا اوزمان و کؤنوللو اویه لر ایچیندن احتیاجا گؤره سئچیلهرک قورولور.
12. مالی کمیسیون: مالی کمیسیون قورولتای طرفیندن ایکی ایلده بیر سئچیله رک آزربایجان دموکرات پارتیسینین، مالی قایناقلارینی، گلیر و گئدرلرینی اجراء هئیتی واسطه سی ایله دوزنلر، تشکیلاتین رسمی حسابلارینی الینده توتار و دؤنمسل اولاراق گلیر و گئدر حرکتلرینی یازیلی راپورلار شکلینده حاضیرلار. بیرلیک تشکیلاتینین
حسابلاری هر بیر اویه اوچون آچیق و اولاشیلیردیر.
13. دیسیپلین قورولو: دیسیپلین قورولو دوغرودان قورولتای طرفیندن آدای اویه لردن سئچیلیر. دیسیپلین قورولو اورقانلارین، کمیسیونلارین و باشقا قوللارین و اویه لرین داورانیش بیچیملرینی آزربایجان دموکرات پارتیسینین، پیلاتفورمو و ایلکه لرینه گؤره دهیرلندیریر و گرکلی گؤردوگو حاللاردا جزایی ایشلملر
گرچکلشدیریر.
عضولوک
14. آزربایجان دموکرات پارتیسی اؤز گوجونو خالقیندان آلان بیر قورولوشدور.
آزربایجان دموکرات پارتیسینین پیلاتفورمونو قبول ائدن و ایچ پروقرام و پلانلارینی گرچکلشدیرمک اوچون چالیشماغا حاضیر اولان هر کیمسه تشکیلات اویه سی سایلیر. بو اساسدا اینسانیمیز آزربایجان و ایرانین هر بوجاغیندان پارتیمیزه اویه اولابیلر. اویه لیک یاشی 18 یاشینی تاماملامیش و اوستودور. هر اویه تشکیلات ایچی
قرارلارینا اویغون اولاراق بللی اؤلچوده اویه لیک حاقی اؤده مهلیدیر.
عضولوک شرایطی
یئنی عضولر تشکیلاتین ایکی عضونون تانیتیمی ایله آزربایجان دموکرات پارتیسینه عضو اولابیلیرلر. بیرینجی ایل عضولوک تستی فورماسیندا گئچیر و سونراسی هئچ بیر انگل اولمورسا دائمی عضو کیمی چالیشماسین دوام ائدیر.
4
15. هر هانسی بیر شدت سوچوندان اؤزللیکله قادین و اوشاقلارا شدت، جنسل استثمار و ترور سوچلاریندان، دموکراتیک عادل محکمه لرده یارقیلانان سوچلو تانینان و یا آدی چکیلن سوچلارا قاریشماسی سؤز قونوسو اولوب مشهور اولان هر کیمسه، عفو و یا زامان آشیمی گؤزتمکسیزین، عینی زاماندا ایران اسلام جمهوریتی
رژیمی نین ایش بیرلیکچیلری و طرفدارلارینین آزربایجان دموکرات پارتیسینا اویه لیگی یاساقدیر.
16. باشقا سیاسی پارتیلرین و تشکیلاتلارینین اویه لری آزربایجان دموکرات پارتیسینا اویه اولمالاری اوچون، منصوب اولدوقلاری پارتیدن استعفا اتمه لری گرکمکده دیر.
عضو حاقلاری
17. هر بیر عضو قورولتایلاردا، اجرا هئیتینده، تشکیلات ایچی کمیسیونلاری و توم قوروملاردا استثناسیز اولاراق سئچمه و سئچیلمه حاقینا صاحیبدیر.
18. تشکیلات عضولری هر تورلو چالیشمالارا قاتیلماق و تشکیلات پولیتیکالارینا یؤنه لیک دوشونجه، انتقاد و طلبلرین بلیرلهنن مکانیزمالار آراجیلیغییلا بیلدیرمک و ابراز ائتمکده تام اؤزگوردور.
عضولرین گؤرولری
19.عضولر تشکیلاتین آماجلارینی، ایلکه لرینی، پروقراملارینی، قورلتای بیلدیرگه و قرارلارینی و گنل پولیتیکالارینی منیمسه یرک بو دوغرولتودا چالیشمالیدیر.
20. عضولر تشکیلاتین عضو قازاندیرما پروقراملاریندا اشتراک اتمه لیدیر. 21. تشکیلاتین یئتگیلی بؤلوملری او جمله دن دیسیپلین بؤلومو آلدیقلاری قرارلارا اویمالیدیر.
عضو قبول و قیدیاتی
22. آزربایجان دموکرات پارتیسین دا عضو اولماق اوچون ایستکلی اولان و عضولوک شرطلرینی داشییان شخص، تشکیلاتین حاضیرلادیغی فورمونو دولدورمالی و اجرا هئیتی قورومونا بلیرلنن یؤنتملرایله تسلیم ائدرک باش وورمالیدیر. اجرا هیئتی باش وورولاری تشکیلات ایلکه لری و اویه لیک شرطلری اساسیندا دگرلندیرمه لی و ان گئج اون بئش گون ایچینده سونوجلاندیرمالیدیر.
23. اویه لیک باش وورولاری بیریسل و شخصی دیر و توپلوجا باش وورولار قبول اولونماماقدادیر.
24. هر بیر اویه آدایی نین اویه لیک باش ووروسو قبول اولدوقدان سونرا، اجرا هئیتی طرفیندن سؤز قونوسو یئنی اویه نین آدی-سوی آدی و اقامت ائتدیگی اؤلکه و شهر و ایش بیلگیلری آلینیب، تشکیلات مرکزینده اولان قئیدیات دفترینه یازیلمالی دیر، قئیدیاتدان گئچدیکدن سونرا اجرا هئیتی یئنی اؤیه نی اویه لیگی نین قبولو حاقدا یازیلی اولاراق بیلگیلندیرمه لیدیر.
25. قبول اولونمایان اویه لیک باش وورولاری ان گئج اون بئش گون ایچینده یازیلی اولاراق بیلدیریلمه لیدیر.
5
دیسیپلین قورالاری
26. عضولرین داورانیش و دوشنمه طرزی هر جهت دن آزربایجان دموکرات پارتیسینین پیلاتفورمو و دوزویونه (اساسنامه سینه) اویقون اولمالی وخالقیمیزین میللی دئموکراتیک موباریزه سینین اخلاقی ایله چلیشگیه ده اولمامالیدیر. عضولر تشکیلاتین پیلاتفورمونا، اساسنامه سینه و میللی دئموکراتیک موباریزه اخلاقینا اویمویان دیل وداورانیش لا چلیشگیده اولانلارا بعضی پرنسیپ قورالاری تطبیق اولاجاقدیر.
بو پرنسیپ لر؛
27. 1-شفاهی اویاری 2-یازیلی نوت
3-مسئولییتین گئری آلماق 4-عضولویو دایاندیرماق 5-عضولویون ایبطال ائتمک
تشکیلات ایچی دموکراسینین قایدالاری و ایشله ییشی
28. لایحه: بوتون عضولر لایحه وئرمک حاقینا مالیکدیر. لایحه لر، ایلگیلی اورقان، کمیسیون و قورومدا و یا اجراء هئیتینده سس چوغونلوغوایله قبول اولوندوغو حالدا رسمیلشیر.
29. آزربایجان دموکرات پارتیسینده چالیشما یؤنتمی: پارتیمیز اؤز چالیشمالارینی بللی و زورونلو پلانلارلا گرچکلشدیریر. هر قورولتایدان سونرا سئچیلمیش اورقانلار، بلیرلهنن زامان و فرصت ایچینده دوزنلهدیکلری چالیشما پلانلارینی تشکیلاتا تقدیم ائتمه لیدیرلر.
30. مالی قایناقلار: آزربایجان دموکرات پارتیسینین مالی احتیاجلارینی، اویه لیک حاقلاری، طرفدارلارین و عضولرین مالی یاردیملاری، و انتفاعی یوللاردان تامین ائدیر.
31. بیرلیک اویه لری ایچ دموکراسی نین درینلشمه سی و چئشیدلی گؤروش و سؤیلملره سایغی نین گئنیش بی بیچیمده یایغینلاشماسی دوغرولتوسوندا، پارتی نین ایلکه و تمللرینی پوزمایاجاق شکیلده فراکسیونلار یارادابیلر و اؤز گؤروش و سؤیلملرینی پارتی ایچینده ساوونابیلرلر.
——————————-
اساسنامه حزب دموکرات آذربایجان
نام و نشان تشکیلات
- نام تشکیلات، «حزب دموکرات آذربایجان» است. نام این حزب به انگلیسی: Azerbaijan Democratic Party و به فارسی: «حزب دموکرات آذربایجان» می‌باشد.
- حزب دموکرات آذربایجان با لوگو و نماد ویژه‌ی خود شناخته می‌شود.
اهداف و اصول تشکیلات
- حزب دموکرات آذربایجان، یک سازمان سیاسی متعلق به آذربایجان است که همه اقشار ملت ترک، همه وطن‌دوستان، آزادی‌خواهان، دموکرات‌ها، باورمندان به برابری و عدالت را برای تحقق اهداف خود سازمان‌دهی می‌کند.
- همان‌گونه که در پلتفرم حزبی به‌وضوح بیان شده، این حزب بر پایه اصول دموکراتیک و لائیک، برای احقاق حقوق و منافع ملی مردم آذربایجان و ملت ترک در ایران، مبارزه با استبداد سیاسی در ایران، و پایان دادن به بی‌عدالتی عمیق نسبت به اقشار پایین و کارگری جامعه تلاش می‌کند. همچنین، مبارزه‌ای جدی با تبعیض جنسیتی چندلایه و آپارتاید جنسیتی علیه زنان تا به امروز در جریان است. این حزب با بی‌عدالتی اقتصادی، سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و جنسیتی در داخل و خارج از کشور مخالفت کرده و فعالیت‌های سیاسی و مدنی گوناگونی انجام می‌دهد.
- حزب دموکرات آذربایجان، اصول دموکراسی، حقوق بشر، عدالت، برابری، آزادی اندیشه، حقوق و آزادی‌های بنیادین و لائیسیته را پذیرفته است.
- این حزب یک سازمان سکولار است و خواهان اجرای کامل لائیسیته در چارچوب دولت بوده، و لائیسیته را تضمینی برای آزادی دین و وجدان می‌داند.
ساختار تشکیلات
حزب دموکرات آذربایجان از ارگان‌ها و نهادهای اصلی، بخش‌های جانبی، و کمیسیون‌ها تشکیل شده است.
ارگان‌های اصلی:
5. کنگره:
کنگره بالاترین ارگان سیاسی حزب است. اعضای کنگره نمایندگانی هستند که از بخش‌های مختلف تشکیلات انتخاب شده‌اند. کنگره با حضور دو سوم نمایندگان رسمی تلقی می‌شود و هر دو سال یک‌بار برگزار می‌گردد. کنگره می‌تواند به صورت حضوری یا مجازی و با توجه به شرایط روز برگزار شود که توسط هیئت اجرایی تعیین خواهد شد.
کنگره در همه امور مربوط به تشکیلات، تصمیم‌گیرنده نهایی است.
وظایف کنگره:
- انتخاب مخفی اعضای هیئت اجرایی.
- پذیرش یا رد گزارش مالی.
- بررسی و تصویب بودجه و منابع مالی تهیه شده توسط هیئت اجرایی و نهاد مالی.
- تصویب برنامه‌های کلان و تصمیم‌گیری در مورد منافع ملت آذربایجان و ترک.
- تغییر نام، نشان، اساسنامه، استراتژی کلی و برنامه‌های تشکیلات.
- تصمیم‌گیری درباره انحلال یا ادغام با دیگر سازمان‌ها.
- در صورتی که از بخش‌های دیگر نماینده‌ای انتخاب نشده باشد، اعضای تشکیلات کنگره را برگزار می‌کنند.
6. هیئت اجرایی:
هیئتی پنج‌نفره که برای یک دوره (یعنی بین دو کنگره) توسط کنگره انتخاب می‌شود. مسئول اجرای تصمیمات کنگره و تحقق اهداف مندرج در پلتفرم است.
هیئت اجرایی می‌تواند برای تحقق اهداف خود در زمینه‌ها و مناطق مختلف، مسئولان ویژه تعیین کرده و در صورت نیاز، مسئولیت آن‌ها را لغو کند.
همچنین دو سخنگو از میان خود یا دیگر اعضا برای بخش‌های جانبی انتخاب می‌کند.
7. سخنگویان:
دو سخنگو (یک زن و یک مرد) نماینده رسمی حزب در جامعه، نزد سازمان‌ها و نهادهای داخلی، بین‌المللی و دولتی هستند. آن‌ها مواضع سیاسی حزب را بیان می‌کنند. انتخاب آن‌ها به‌مدت دو سال مستقیماً توسط کنگره انجام می‌شود. در صورت نبود نامزد زن یا مرد، هیئت اجرایی موظف است موقتاً فردی از جنس مخالف را جایگزین کند.
کمیسیون‌ها و شاخه‌ها
8. کمیسیون‌ها:
برای تحقق بهتر اهداف و پلتفرم، کمیسیون‌هایی با حضور کارشناسان جهت تحقیق و ارائه گزارش در موضوعات مختلف تشکیل می‌شود. این کار توسط کنگره یا هیئت اجرایی انجام می‌شود.
9. شاخه زنان:
برای مقابله با تبعیض و خشونت علیه زنان و ارتقای نقش آنان در جامعه، شاخه‌ای ویژه با مسئولیت زنان تشکیل شده و توسعه می‌یابد.
10. شاخه جوانان:
برای استفاده از ظرفیت بالای جوانان و افزایش مشارکت آن‌ها، شاخه جوانان تشکیل شده و توسعه می‌یابد.
11. کمیسیون رسانه:
ابزار بازتاب مواضع سیاسی و اصولی حزب در جامعه است. از میان اعضای داوطلب و متخصص رسانه، توسط هیئت اجرایی تشکیل می‌شود.
12. کمیسیون مالی:
هر دو سال یک‌بار توسط کنگره انتخاب شده و با همکاری هیئت اجرایی، منابع مالی، درآمدها و هزینه‌ها را مدیریت و ثبت می‌کند. حساب‌های مالی برای همه اعضا شفاف و در دسترس است.
13. شورای انضباطی:
مستقیماً توسط کنگره انتخاب می‌شود و رفتار ارگان‌ها، کمیسیون‌ها و اعضا را با اصول و پلتفرم حزب تطبیق داده و در صورت لزوم، تنبیهات لازم را اعمال می‌کند.
عضویت
14. حزب دموکرات آذربایجان نهادی است که نیروی خود را از مردم می‌گیرد. هر فردی که پلتفرم حزب را بپذیرد و برای اجرای برنامه‌ها آماده همکاری باشد، می‌تواند از هر نقطه‌ی آذربایجان و ایران به عضویت درآید.
شرط سنی برای عضویت، پایان ۱۸ سالگی است. هر عضو باید مبلغ مشخصی حق عضویت پرداخت کند.
شرایط عضویت:
- معرفی از سوی دو عضو موجود.
- یک سال به‌عنوان عضو آزمایشی و سپس در صورت نبود مانع، به عضویت دائم درمی‌آید.
15. افرادی که سابقه‌ی جرایم خشونت‌آمیز به‌ویژه علیه زنان و کودکان، بهره‌کشی جنسی، یا ترور دارند و یا از عوامل یا حامیان رژیم جمهوری اسلامی ایران محسوب می‌شوند، حتی با گذشت زمان یا عفو، نمی‌توانند عضو حزب شوند.
16. اعضای احزاب و سازمان‌های دیگر برای عضویت در حزب دموکرات آذربایجان باید ابتدا از حزب خود استعفا دهند.
حقوق و وظایف اعضا
17. هر عضو حق رأی و نامزدی در تمامی ارگان‌ها و کمیسیون‌ها را دارد.
18. اعضا حق مشارکت در فعالیت‌ها، ارائه پیشنهاد، انتقاد و بیان خواسته‌ها از طریق مکانیزم‌های مشخص را دارند.
19. اعضا باید به اهداف، اصول، برنامه‌ها و تصمیمات کنگره پایبند بوده و در این راستا تلاش کنند.
20. باید در برنامه‌های جذب عضو مشارکت داشته باشند.
21. باید از تصمیمات نهادهای مسئول، به‌ویژه شورای انضباطی، تبعیت کنند.
روند پذیرش عضویت
22. متقاضیان باید فرم عضویت را تکمیل و به هیئت اجرایی تحویل دهند. هیئت اجرایی موظف است درخواست را تا حداکثر ۱۵ روز بررسی و پاسخ دهد.
23. درخواست عضویت باید به‌صورت فردی باشد؛ عضویت گروهی پذیرفته نمی‌شود.
24. پس از پذیرش، اطلاعات فردی عضو جدید (نام، محل اقامت، شهر، شغل) ثبت و اطلاع‌رسانی رسمی انجام می‌شود.
25. در صورت رد درخواست، هیئت اجرایی موظف است ظرف ۱۵ روز به‌صورت کتبی اطلاع دهد.
مقررات انضباطی
26. رفتار و گفتار اعضا باید با پلتفرم و اساسنامه حزب هماهنگ باشد و نباید با اخلاق مبارزه ملی دموکراتیک در تضاد باشد.
27. مجازات‌های انضباطی عبارتند از:
- تذکر شفاهی
- اخطار کتبی
- سلب مسئولیت
- تعلیق عضویت
- لغو کامل عضویت
دموکراسی درون‌تشکیلاتی و روند فعالیت‌ها
28. تمامی اعضا حق ارائه طرح دارند. طرح‌ها پس از تصویب در ارگان‌ها و کمیسیون‌های مرتبط رسمی می‌شوند.
29. روش فعالیت حزب بر پایه برنامه‌های مشخص و الزامی است. پس از هر کنگره، ارگان‌های منتخب باید برنامه کاری تنظیم‌شده خود را ارائه دهند.
30. منابع مالی از طریق حق عضویت اعضا، کمک‌های مالی اعضا و هواداران، و منابع درآمدی مشروع تأمین می‌شود.
31. اعضا می‌توانند با احترام به اصول حزب، فراکسیون‌هایی برای بیان دیدگاه‌های گوناگون تشکیل دهند.