
تهران تهدید کرده که کریدوری را که قرار است در نتیجه یک توافق منطقهای تحت حمایت دونالد ترامپ، در قفقاز ایجاد شود، مسدود خواهد کرد. علی اکبر ولایتی از مشاوران رهبر ایران، میگوید که نمیگذارند این کریدور به «گذرگاهی متعلق به ترامپ» تبدیل شود.
مسیر پیشنهادی ترامپ برای «صلح و رفاه بینالمللی» (TRIPP) از جنوب ارمنستان عبور میکند و به آذربایجان، مسیر مستقیمی به نخجوان و از آنجا به ترکیه میدهد.
یک دیپلمات ارشد آذربایجانی پیش از این گفته بود که این طرح که روز جمعه توسط ترامپ اعلام شد، تنها یک قدم تا توافق نهایی صلح بین کشورش و ارمنستان فاصله دارد و آذربایجان حمایت خود را از این طرح تکرار کرده است.
رویترز گزارش داده که آمریکا از حقوق انحصاری توسعه این کریدور برخوردار خواهد بود، که به گفته کاخ سفید، صادرات بیشتر انرژی و سایر منابع را تسهیل خواهد کرد.
هنوز مشخص نیست که ایران، که با این منطقه هممرز است، چگونه این کریدور را مسدود خواهد کرد، اما اظهارات علی اکبر ولایتی، مشاور ارشد رهبر ایران، ابهاماتی را پیرامون امنیت این طرح، ایجاد کرده است.
ولایتی گفته که رزمایشهای نظامی انجام شده در شمال غربی ایران، آمادگی و عزم جمهوری اسلامی برای جلوگیری از هرگونه تغییر ژئوپلیتیکی را نشان میدهد.
به گفته ولایتی «این کریدور به گذرگاهی متعلق به ترامپ تبدیل نخواهد شد، بلکه به گورستانی برای مزدوران ترامپ تبدیل خواهد شد.»
وزارت امور خارجه ایران پیش از این از این توافق به عنوان «گامی مهم به سوی صلح پایدار منطقهای» استقبال کرد، اما نسبت به هرگونه مداخله خارجی در نزدیکی مرزهای خود که میتواند «امنیت و ثبات پایدار منطقه را تضعیف کند» هشدار داد.
با این حال، تحلیلگران و آگاهان باورمندند که باتوجه به فشارهای فزاینده آمریکا بر سر برنامه هستهای تهران و نیز پیامدهای جنگ ١٢ روزه با اسرائیل، ایران توان نظامی برای مسدود کردن این کریدور را ندارد.
ترامپ روز جمعه در کاخ سفید از الهام علیاف، رئیس جمهور آذربایجان و نیکول پاشینیان، نخست وزیر ارمنستان، استقبال کرد و شاهد امضای بیانیه مشترک آنها با هدف پایان دادن به درگیریهای چند دههایشان بود.
باکو و ایروان از اواخر دهه ۱۹۸۰، زمانی که ناگورنو-قرهباغ با حمایت ارمنستان از آذربایجان جدا شد، با یکدیگر اختلاف داشتند. آذربایجان در سال ۲۰۲۳ کنترل کامل این منطقه را پس گرفت و سبب شد تا تقریبا تمام ١٠٠ هزار ارمنی تبار این منطقه به ارمنستان فرار کنند.