گزارش روزنامه فرانکفورتر آلگماینه؛ «چگونه بزرگ‌ترین دریاچه ایران ناپدید می‌شود». بررسی خشک‌شدن کامل دریاچه اورمیه و پیامدهای انسانی آن

دریاچه اورمیه محیط زیست آذربایجان

روزنامه معتبر آلمانی فرانکفورتر آلگماینه در گزارشی به قلم فریدرکه بوگه با عنوان «چگونه بزرگ‌ترین دریاچه ایران ناپدید می‌شود» به بررسی خشک‌شدن کامل دریاچه اورمیه و پیامدهای انسانی آن پرداخته است.

این گزارش با روایت مستندساز آذربایجانی محمد علیمرادی آغاز می‌شود؛ او می‌گوید: «وقتی طوفان می‌آید، به داخل خانه بدوید، چون با طوفان نمک می‌آید و نمک سرطان می‌آورد.» علیمرادی که ۱۵ سال است از روستاهای اطراف دریاچه فیلم می‌گیرد، می‌گوید تنها در یک روستا سیزده نفر بر اثر سرطان جان باخته‌اند.

این فیلمساز در مصاحبه با رسانه آلمانی می‌گوید، هنوز هیچ پژوهشی به‌طور علمی پیوند میان طوفان‌های نمکی و سرطان را ثابت نکرده، اما شواهدی مشابه در دریای آرال نیز دیده شده است. او حتی در سال‌های گذشته با مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهور کنونی ایران، زمانی که در تبریز پزشک بود، درباره خطرات بهداشتی ناشی از خشک‌شدن دریاچه گفت‌وگو کرده است. علیمرادی در گفتگو با این رسانه آلمانی تأکید می‌کند که یافته‌های مربوط به افزایش بیماری‌های تنفسی، پوستی و چشمی نیز توسط مقامات تهران پنهان می‌شود و حکومت علاقه‌ای به شفافیت ندارد.

در ادامه، گزارش فرانکفورتر آلگماینه خاطرنشان می‌کند که مرگ دریاچه اورمیه تنها نتیجه‌ی خشکسالی و تغییرات اقلیمی نیست، بلکه «یک فاجعه ساخت بشر» است. گسترش بی‌رویه زمین‌های کشاورزی، سدسازی‌های متعدد و سیاست‌های نادرست آبیاری، مسیر آب‌های ورودی را مسدود کرده است. به نوشته این رسانه، تعداد چاه‌های منطقه از ۷ هزار به ۹۰ هزار رسیده و سطح آب‌های زیرزمینی به‌شدت کاهش یافته است.

فعال محیط زیست مهناز اسلامی به این روزنامه گفته در دوران دولت احمدی‌نژاد حتی صحبت از دریاچه اورمیه «جرم سیاسی» محسوب می‌شد و فعالان به «پان‌ترکیسم» و «جدایی‌طلبی» متهم می‌شدند. به گفته او، برای تورک‌‌های آذربایجانی، حفظ دریاچه بخشی از حفظ فرهنگ و هویت ملی‌شان است.

فرانکفورتر آلگماینه در پایان هشدار می‌دهد که ممکن است دریاچه اورمیه به نقطه‌ی بی‌بازگشت رسیده باشد؛ وضعیتی شبیه به سرنوشت دریای آرال. نویسنده می‌افزاید که «اگر آب دوباره به دریاچه بازنگردد، نه‌تنها اکوسیستم منطقه، بلکه زندگی صدها هزار نفر در شما غرب ایران در خطر نابودی قرار خواهد گرفت.»

منتشر شده در